Model biznesowy przedsiębiorczości społecznej powstaje przez połączenie elementów:

1. Wartości (w zakresie strategii rozwoju i stworzenia sieci partnerskiej).

2. Kanały dystrybucji.

3. Relacji z klientami.

4. Relacji z partnerami.

5. Oceny otoczenia i modelu dochodów.

W tym modelu najważniejszymi elementami są relacje z partnerami i klientami. Wspólne budowanie wartości społecznej polega na innowacjach w działalności (tworzenie nowych rynków, unikatowych usług, znalezienie nowych nisz na tradycyjnych rynkach) i zasobach ludzkich. Ten model zależy od cech przedsiębiorcy (kreatywne i krytyczne myślenie, strategia osobistego rozwoju, umiejętność i wedzy, zdolność do przyjęcia decyzji w krytycznych momentach, kompetencji w sferze komunikacji i negocjacji)

Zgodne z badaniem Halska Kurleto zdolność do rozwoju skali działalności i wymiana wartości z partnerami, klientami są głównymi cechami sukcesu przedsiębiorczości społecznej [Halska Kurleto].

Literatura przedmiotu na temat projektowania modeli przedsiębiorczości społecznej zasugerowała kilka schematów. Przedsiębiorstwo społeczne musi być zbudowane jako solidna, zintegrowana sieć połączeń z wiedzą o tym, kto jest składnikiem przedsiębiorstwa i gdzie może znaleźć wartość indywidualnie i razem jako całość (ekosystem). Jeśli takie przedsiębiorstwo może również polegać na współpracy w miejscu pracy, które przekłada się na intensywniejsze kontakty z zainteresowanymi stronami, model ten opisać można przy pomocy pojęcia „umysłu ula” (ang. hive mind). Firmy różnią się siłą i częstotliwością, na jaką ich klienci wysyłają informacje o zmianach na rynkach, na przykład o potrzebie potencjalnych beneficjentów wsparcia (sygnał dynamiczny). Wreszcie, przedsiębiorstwa społeczne muszą wychwycić te sygnały i sprawnie przetwarzać informacje, aby prowadziły do wymaganych działań społecznych (metafilter).

Jeśli istnieją trzy rodzaje orientacji na misje, trzy typy integracji między działalnością przedsiębiorstwa a NGO i nastawioną na zysk oraz pięć rodzajów rynków docelowych, byłoby 3 × 3 × 5 = 45 możliwych kombinacji. Jednak orientacja misji i rodzaj integracji są ściśle powiązane, a firma niezwiązana z misją nie powinna być traktowana jako przedsiębiorstwo społeczne. Zgodnie z logiczną strukturą stosunków społecznych, H (x, y, L), x = przedsiębiorstwo społeczne, y = docelowa populacja (lub beneficjenci), L = towary lub usługi transakcje dokonywane na rynkach, na których są w obrocie, a H jest specyficznym modelem wynikającym z kombinacji trzech argumentów. Opcje zostały następnie skonsolidowane w dziewięć podstawowych typów modeli biznesowych dla przedsiębiorstw społecznych, które są wykonalne i faktycznie szeroko wdrożone [Alter].

Przykładem tego może być Amerykańska firma Grameen. Celem jej jest wsparcia dla przedsiębiorców w mniej rozwiniętych krajach (np.: mikropożyczki).

Każdy obiecujący model biznesowy przedsiębiorstwa społecznego musi, w świetle poprzedniej analizy, spełnić te niezbędne (jeśli jeszcze nie wystarczające) warunki:

1. musi wynikać z misji społecznej (tzn. powstrzymać się od podziału zysku na rzecz akcjonariuszy);

2. musi generować pozytywne efekty zewnętrzne (skutki uboczne) dla społeczeństwa;

3. musi uznać centralne znaczenie funkcji przedsiębiorczej;

4. musi osiągnąć konkurencyjność na rynkach poprzez skuteczne planowanie i

zarządzanie.

Przedsiębiorstwo społeczne, jako “instytucje pośredniczące”, nie musi już być przypisywane do jakiegoś źle zdefiniowanego “trzeciego sektora”, ani też nie może być identyfikowane z działalnością “non-profit”. Tworzenie wartości ekonomicznej i społecznej nie może się rozejść, a te ostatnie nie mogą być rozumiane jako korygujące wyniki pierwszego. Zadaniem przedsiębiorcy społecznego jest wprowadzanie na rynki i państwową wzajemność, solidarność, zaufanie i służbę oraz tworzenie przedsięwzięć, które głęboko osadzają te wartości w instytucjach służących potrzebom grup docelowych.

Jednak pomimo widocznej heterogeniczności przedsiębiorstw społecznych liczba podstawowych modeli biznesowych jest niewielka. Wreszcie, nie ma potrzeby asymilacji amerykańskiego modelu ostrych granic między rynkami a państwem oraz między biznesem nastawionym na zysk a filantropią. Wartości społeczne i struktury polityczne różnią się w Europie, a jeszcze bardziej na innych kontynentach. Tradycja gospodarki cywilnej przetrwała przynajmniej częściowo. Szanse na hybrydyzację przedsiębiorstw i impregnację gospodarek rynkowych przez społeczeństwo obywatelskie wydają się tam lepsze niż w Stanach Zjednoczonych, które są ideologicznie i instytucjonalnie zbudowane na modelu dychotomicznym. Tylko nieistotna (w obrębie gatunku) “hybrydyzacja” istneje spontanicznie, jako marginalne mutacje organizacji. Stworzenie prawdziwych struktur hybrydowych wymaga energii, ponieważ sfery rynku i państwa, przedsiębiorstwa nastawione na zysk i non-profit lub producentów i konsumentów mają swoje “prawa ruchu”. Wymaganą energię można zgromadzić tylko wtedy, gdy przedsiębiorstwo społeczne jest właściwego typu pod względem modelu biznesowego, strategii i struktury. Pewne kombinacje spośród wielu możliwych konfiguracji odniosą sukces, ponieważ zawierają wysoki stopień naturalności; inne ponieważ nie mogą jednocześnie spełniać wszystkich wymagań. Zamiast dążyć do konstruktywistycznego podejścia, które zakłada, że każda forma przedsiębiorstwa społecznego ma potencjał, by odnieść sukces, jeśli tylko jest napędzana wystarczającymi zasobami, potrzebne jest bardziej skromne, realistyczne podejście. Postrzega afordancje i ograniczenia przedsiębiorczości społecznej zakorzenione w niezmiennych czynnikach (takich jak natura ludzka), a doświadczenie jako przewodnik do ich poznawania. Jest to zadanie przedsiębiorcy społecznego jako czynnika sprawczego, który kieruje się wizją i motywacją, rozpoznaje rzeczywiste potrzeby, gromadzi zasoby w ramach ograniczeń instytucjonalnych i osiąga przynajmniej częściową ulgę dla docelowej grupy docelowej. Narzędzia do projektowania można wykorzystać do mapowania wykonalnych modeli w coraz bardziej heterogenicznym krajobrazie hybrydowego biznesu [MaRS Centre for Impact Investing et SocialFinance.ca].